De groentes van Gert van Herk. Gisteren geoogst, vandaag op de Rotterdamse Oogstmarkt.
Het is zeven uur in de ochtend als we in de zomer van 2021 aankomen bij tuinder Gert van Herk in het Buijtenland van Rhoon. Voor ons is het vroeg, voor Gert niet. Hij staat dagelijks om vijf uur op want boer ben je niet alleen maar als het je uitkomt. Het is mistig en de dauw ligt nog op de kroppen andijvie, rode kool en broccoli. Vandaag maakt hij zich klaar voor de wekelijkse Oogstmarkt in Rotterdam. Gisteren zijn de groentes geoogst, vandaag worden ze verkocht. Verser dan dit kan bijna niet. Het is bijzonder dat Gert zijn producten direct levert aan de stad want de meeste boeren leveren aan de groothandel. Het was een bewuste keuze. Tijdens het ritje naar het Noordplein geeft Gert uitleg.
Lokale markt
Vroeger leverde Gert zijn groentes ook aan de veiling maar dat stond hem steeds meer tegen. Zijn met zorg geteelde producten gingen in de anonieme keten en werden steeds minder waard: “Ik kreeg nul waardering voor mijn product. Toen besloot ik: ik stop als tuinder of ik probeer het anders af te zetten.” Hij koos voor de tweede optie en ging telen voor de lokale markt. Gerda van de Rotterdamse Oogstmarkt vroeg al langere tijd of hij daar ook wilde staan. Hij was enthousiast maar had zelf geen tijd. “Gerda plaatste donderdag een oproep voor een verkoopster en Mijke reageerde. Op zaterdag stond ze al op de markt, dat is nu acht jaar geleden.” Ze is nog steeds het vaste gezicht van de kraam. De Oogstmarkt bevalt Gert goed: “Ik vind het directe contact met de klant heel leuk en ik weet nu waar mijn producten blijven. Daardoor krijg ik waardering.” Bovendien krijgt hij een eerlijkere prijs voor zijn producten dan via de veiling.
"Nu krijg ik waardering voor mijn producten"
Rotterdamse Oogstmarkt
Op de Oogstmarkt is er veel vraag naar lokale groentes. Toch kunnen weinig telers hierop inspelen. In de anonieme handel is het rendabeler om je te richten op een paar gewassen. Voor deze telers is het moeilijk om direct aan de consument te leveren, omdat ze geen breed assortiment hebben. Bij Gert ligt dat anders, hij teelt veel verschillende soorten van bieten tot tuinbonen en venkel. Hij geeft toe dat zijn vaste klanten daar een groot aandeel in hebben gehad: “Vroeger had ik in de zomer alleen maar andijvie en spitskool want dat is veel makkelijker. Maar omdat er vraag was naar bloemkool, broccoli, bosbiet en venkel ben ik dat gaan uitproberen.”
Duurzaamheid
Gert van Herk teelt gangbaar maar doet veel aan duurzaamheid. Zo gebruikt hij een groenbemester – een gewas dat na het oogsten wordt ingezaaid – om het bodemleven op peil te houden. Samen met onderzoeksbureau Delphy past hij geïntegreerde bestrijding toe op de aardappels en tarwe. Dat houdt in dat Delphy de gewassen nauwkeurig monitort om te kijken wanneer en óf bestrijding nodig is. Gert: “De laatste drie jaren hebben we niet hoeven spuiten.” Zodra het kan, zal Gert overstappen op biologisch maar dat is heel lastig in de groenteteelt omdat mensen geen producten willen kopen met luizen, slakken of rupsenvraat. Gert: “Kijk maar naar biologische telers, zij telen ui, pompoen, rode biet of peen. Dat gaat allemaal goed zonder bestrijding maar bij spruiten is het een ander verhaal. Daar wordt 70% weggegooid omdat het is aangevreten. Dat is ook niet duurzaam.” Een ander nadeel is dat het risico bij de boer ligt. Als het een keer misgaat, is hij zijn jaarinkomen kwijt.
Broccoli
De broccoli waren vorige week klein, dat zou kunnen komen door de maanstand. Bij wassende maan groeien ze minder snel. Toch gaan ze mee naar de Oogstmarkt. “Ik kan mijn klanten niet teleurstellen,” vertelt Gert, “gelukkig kan ik ze het uitleggen en hebben ze daar bijna altijd begrip voor.” Uiteindelijk zijn groentes een natuurproduct en de natuur doet niet altijd precies wat je wilt. Dat is lastiger uit te leggen in de supermarkt en die kleine groentes zal je daar dan ook niet zien liggen. Ten nadele van de boer die er financieel afhankelijk van is. Een boer moet zelf natuurlijk ook eten. Over eten gesproken; wat is jouw lievelingseten Gert? Vol overtuiging: “Kroten! Lekker met aardappels en speklapje. Wij eten met het seizoen mee. Al eet ik soms ook wel eens nasi hoor.”
Op de Rotterdamse Oogstmarkt
Gert van Herk staat wekelijks op de Oogstmarkt in Rotterdam. Als je heel vroeg bent, kun je hem zelf spotten en anders zie je Mijke achter de kraam. Noordplein, Rotterdam. Zijn producten zijn ook te bestellen via Rechtstreex.