FAQ aanleg natuurvriendelijke oevers
Op 29 augustus startte in het Buijtenland van Rhoon de aanleg van nieuwe natuurvriendelijke oevers in de Zegenpolder en de Portlandpolder-west. Wat is een natuurvriendelijke oever, wat merken bewoners van de werkzaamheden en hoe wordt er rekening gehouden met de natuur? Je leest er alles over in deze FAQ.
juli 2022
1 Wat is een natuurvriendelijke oever?
Antwoord: Een natuurvriendelijke oever is een flauw afgegraven oever ingezaaid met inheemse kruidenmengels. Een fijne plek voor planten en dieren. In de Zegenpolder ligt al een natuurvriendelijke oever en die laat goede resultaten zien. Ecoloog Peter Verbeek van Natuurbalans werkt aan natuurontwikkeling en herstel. Hij was twee jaar geleden betrokken bij de aanleg van de oever en er is nu al veel resultaat te zien: “De oever heeft een enorme boost gegeven aan de biodiversiteit in het gebied. Je hoort nu kikkers kwaken, die waren er eerst nauwelijks. Dankzij de uitgebreide ondiepe zones zullen er steeds meer komen. Ook libellen en vissen komen af op de ondiepe zones en daardoor hebben vogels weer te eten.”
2 Waarom worden de natuurvriendelijke oevers aangelegd?
Antwoord: De gebiedscoöperatie is bezig met de realisatie van het Streefbeeld. De doelen van het Streefbeeld omvatten de hoofdelementen natuur, landbouw en recreatie. In het Streefbeeld ligt de nadruk op twee zichtbare onderdelen van de akkernatuur: akkerflora en akkervogels. Het gebied waar we de nieuwe natuurvriendelijke oevers gaan aanleggen, kenmerkt zich door een meer open en grootschalige structuur van het landschap. Naast de aanpassingen in de akkerbouw helpen de natuurmaatregelen zoals natuurvriendelijke oevers om de akkerflora en akkervogels terug te brengen. Er komt meer veilige broedgelegenheid en dekking in de randen van de sloten. Er is voldoende en gemakkelijk te bereiken zomervoedsel in de buurt van het nest en er leven in de plasdraslanden en flauwe oevers voorinsecten die als voedsel dienen voor veel akkervogels.
3 Worden alle natuurvriendelijke oevers op dezelfde manier aangelegd?
Antwoord: Nee, niet alle oevers worden even flauw gemaakt. En de oevers worden glooiend aangelegd, zodat ze er zoveel mogelijk natuurlijk uitzien.
De verschillende taluds worden afwisselend ten westen en ten oosten van de sloten steiler en minder steil gemaakt. De graskruidenstroken worden ook afwisselend ten oosten en ten westen van de flauwere oevers aangelegd. Soms komt er een geer (schuin stuk) aan de ene kant en aan de andere kant van de oevers met kruidenrijk gras. Deze afwisseling zal de natuur ten goede komen.
Uitkomende schrale grond van aan te leggen 1:10 taluds worden verwerkt in de gras-kruidenstroken langs deze sloten. De meer voedselrijke bovengrond wordt verwerkt op de akkerpercelen. Zodat de situatie voor de landbouw beter wordt en de oevers langs de sloten schraler worden en meer bloemrijk.
4 Er zijn nu ook al vogels en insecten in het gebied, is daar rekening mee gehouden?
Antwoord: Ja, wij houden daar rekening mee. De uitvoering is daarom gepland in de periode na het broedseizoen van 2022 en voor het broedseizoen 2023.
We zijn ons ervan bewust dat de uitvoering van de werkzaamheden tijdelijk ingrijpt op de aanwezige fauna- en insectenpopulatie. Maar voor de lange termijn worden de omstandigheden steeds beter. Ook de waterkwaliteit zal enorm verbeteren voor vissen en amfibieën. Wij monitoren jaarlijks de insecten, flora en vogels. Daarmee kunnen wij de resultaten van de maatregelen volgen en indien kunnen wij op basis daarvan inrichtingsmaatregelen aanpassen.
De werkzaamheden worden begeleid door een ecoloog. En vooraf hebben wij een Quick Scan laten uitvoeren door een onafhankelijk ecologisch adviesbureau. In het verlengde daarvan hebben we nader onderzoek laten uitvoeren naar het voorkomen van de grote modderkruiper, mogelijk aanwezig in enkele sloten. De conclusie is dat wij geen aanvullende maatregelen hoeven nemen voor de uitvoering van de werkzaamheden, anders dan de gebruikelijke flora- en faunamaatregelen.
5 Is er rekening gehouden met het oorspronkelijke landschap?
Antwoord: Er worden geen nieuwe sloten of delen van sloten gegraven of gedempt, de oorspronkelijke kavelstructuur blijft behouden, zodat de historie van de ontwikkeling van het landschap leesbaar en herkenbaar blijft.
De percelen worden gemiddeld met niet meer dan 25 cm grond opgehoogd en de percelen worden niet helemaal opgehoogd of uitgevlakt. De oorspronkelijke laagtes in het gebied blijven daardoor in stand/ zichtbaar. Ze worden wel minder diep en sommige kuilen waar nu veel water blijft staan, worden opgevuld. Maar de stroomruggen, dat zijn de hoge delen, blijven zichtbaar. Op deze manier is rekening gehouden met de historie van het landschap.
Vanwege de archeologische verwachtingswaarde bij enkele sloten ten oosten van de Veerweg hebben wij in overleg met de gemeente boringen laten uitvoeren door een archeoloog. Aan de hand van de uitkomsten daarvan zullen wij passende maatregelen laten nemen die recht doen aan de historie van het landschap en de cultuurhistorie.
6 Waar blijft de grond die uit de slootkanten wordt ontgraven?
Antwoord: De uitkomende grond wordt zo dicht mogelijk verwerkt bij de sloten, waar de grond vandaan komt. Met als uitgangspunt dat er een gesloten grondbalans is per polder. Dat heeft tot gevolg dat er geen transport plaatsvindt van grond van het ene gebied naar het andere over de wegen en dijken.
7 Wanneer worden de natuurvriendelijke oevers aangelegd?
Antwoord: De aanleg start op 29 augustus met grondwerkzaamheden. Enkele voorbereidende werkzaamheden, zoals het plaatsen van de keet door de aannemer, het uitzetten van een deel van de werkzaamheden (landmeten) en wat maaiwerk van enkele slootkanten beginnen een of twee weken eerder. Verwacht wordt dat de oevers eind van dit jaar klaar zijn. Dit is een voorlopige planning en is sterk afhankelijk van het weer. Als het heel veel regent in het najaar, kunnen de werkzaamheden tussentijds stil worden gelegd en in 2023 worden hervat.
8 Wat is de planning van de aanleg natuurvriendelijke oevers?
Antwoord: De fasering van de werkzaamheden wordt nog bekend gemaakt. Op de informatieavond wordt de planning van de fases toegelicht.
9 Wat zullen we bewoners hiervan merken?
Antwoord: De werkzaamheden vinden plaats tussen 7.00 en 18.00 uur.De werkzaamheden bestaan vooral uit grondwerkzaamheden uitgevoerd door verschillende kranen. De vrijkomende grond wordt verwerkt op de percelen die dichtbij de nieuw te graven oevers liggen. Het grondtransport is binnen het bouwland en vindt niet over de weg plaats. Wel worden er natuurlijk kranen en grondtransportkarren aangevoerd. Het brengen van dit materieel en van rijplanten kan enige overlast veroorzaken. De rijplaten zijn bedoeld voor het grondtransport over de akkers.
10 Hoe kan ik me aanmelden voor de omgevingsapp?
Antwoord: Als de omgevingsapp is ingericht, staat op de website van het Buijtenland van Rhoon een link om je aan te melden: https://www.buijtenland-van-rhoon.nl/nieuws/natuurvriendelijke-oever/
11 Wanneer is de informatieavond?
Antwoord: De informatieavond op 25 augustus is van 19:00 tot 21:00 uur op boerderij De Vlakkenburg, adres: Essendijk 24, Rhoon. De projectmanagers en aannemer/ uitvoerders zullen dan uitleg geven over de aanleg en alle extra vragen beantwoorden. Meld je aan voor de informatieavond via info@buijtenland-van-rhoon.nl.
12 Wie kan ik bereiken voor vragen?
Antwoord: Vragen kunt u stellen tijdens de informatieavond op 25 augustus. Heeft u tussendoor een prangende vraag? Dan kunt u contact opnemen met het Buijtenland van Rhoon via info@buijtenland-van-rhoon.nl. Gedurende de werkzaamheden van de natuurvriendelijke oevers kunt u contact opnemen met de aannemer. Ook zal er een Omgevingsapp worden gestart voor bewoners. Tijdens de informatieavond zal uitleg worden gegeven over deze Omgevingsapp. Ook op de projectborden in het veld zal informatie staan. Voor actuele informatie en de voortgang rondom de aanleg van de natuurvriendelijke oevers gaat u naar www.buijtenland-van-rhoon.nl/nieuws/natuurvriendelijke-oever/.
Wil jij elke maand Buijtengewoon nieuws in je mailbox? Meld je aan voor de nieuwsbrief!
Buijtenland van Rhoon
In het Buijtenland van Rhoon willen boeren, recreatieondernemers, natuurliefhebbers en verenigingen laten zien hoe het ánders kan. Landbouw met respect voor de natuur. Met aandacht voor eerlijk voedsel. Geteeld dichtbij de afzetmarkt.
